QR 4/4
Gratulacje!
Dotarłeś/łaś do ostatniego kodu 🙂
W ramach ciekawostki, zapoznaj się z historią naszego parku:
Mikołowski park, zwany Plantami, usytuowany jest pomiędzy ulicą Konstytucji 3 Maja a potokiem Aleksander. Północna część parku dochodzi niemal do centrum miasta. Obszar ten to tak zwane Małe Planty, oddzielone od Dużych Plant ulicą Górniczą.
Park został założony w XVIII wieku jako kompozycja o charakterze krajobrazowym zamkniętym. Jest jednym z najlepiej zachowanych, w stosunku do pierwotnego kształtu, parków w aglomeracji górnośląskiej. Od wielu pokoleń stanowi miejsce spacerów i spotkań mieszkańców miasta.
Planty są typem ogrodu publicznego, mającego swą genezę w XIX-wiecznej idei wprowadzania zieleni do centrów miast. Najczęściej planty lokalizowane były w miejscu średniowiecznych murów obronnych lub
bezpośrednio za nimi, mikołowski park założono natomiast na terenie dawnych gospodarstw rolnych.
Planty w Mikołowie zawdzięczają swój początek komendantowi szwadronu husarzy, rotmistrzowi Korwin-Wierzbckiemu. Pod koniec XVIII wieku, w najdalszej części dzisiejszego parku (na południowo-zachodnich jego terenach), stworzył on miejsce wzorowane na ogrodach wypoczynkowych z „kąpielnią” oraz romantycznymi altanami. Zaplanowano tam też wyszukane kompozycje z krzewów, kwiatów i drzew. Park ten został nazwany Charlottenthal na cześć żony pułkownika,
Charlotty. Natomiast okoliczna ludność miejsce to nazwała Wymyślanką, dając upust swej opinii o dziwacznych, ich zdaniem, wymysłach Korwina-Wierzbickiego.
W 1868 roku ówczesny właściciel tego terenu – August Winkler -odstąpił miastu Wymyślankę, otrzymując za to wiele większy obszar ziemi, należący do magistratu. Wynika z tego, że już wtedy władze Mikołowa planowały stworzenie w tym rejonie publicznego miejsca wycieczkowego i wypoczynkowego.
Jednak w tym czasie dojście z Wymyślanki do centrum miasta było możliwe tylko polną drogą od strony cmentarza żydowskiego. Dlatego w 1895 roku rozpoczęto prace nad promenadą, prowadzącą zejściem z dzisiejszej ulicy Karola Miarki do doliny potoku Aleksander. To wtedy na
Wymyślance, na końcu promenady, postawiono kamienny obelisk, zwany kamieniem Charlotty, z widocznym z przodu napisem „Charlotten thal gegr. 1796” (Dolina Charlotty założona 1796) i z umieszczonym po bokach skrótem niemieckiej nazwy towarzystwa upiększania Mikołowa, „V.V.N.” oraz datami – „1865” po jednej i „1895” po drugiej stronie kamienia (w roku 1865 powstało wymienione wyżej towarzystwo, a w 1895 doprowadziło ono do powstania promenady na Wymyślankę).
Początkowo promenada prowadziła wąskim pasem zieleni po
terenach wykupionych przez władze od okolicznych właścicieli. Dopiero w 1919 roku miasto powiększyło obszar parku o grunty zakupione od Rudolfa Fuchsa. Od tej daty można mówić o mikołowskich Plantach w ich obecnym kształcie.
Zakrojone na dużą skalę prace nad stworzeniem tego wyjątkowego ogrodu rozpoczął pierwszy polski burmistrz Mikołowa po I wojnie światowej, Wojciech Rybicki. Z latami przybywało drzew, ozdobnych krzewów i roślin, wybudowano altanę koncertową i reprezentacyjne schody w okolicach obecnego Gimnazjum nr 1 (wówczas była tam szkoła powszechna). Powstał też plac zabaw dla dzieci i brodzik kąpielowy.
Obecne prace modernizacyjne mają na celu przywrócenie świetności tego miejsca jeszcze z okresu Charlottenthalu oraz troskę o ochronę naszego dziedzictwa kulturowego.
W ostatnich latach wybudowano dwa zbiorniki retencyjne, które uregulowały gospodarkę wodną na podmokłych terenach parku, a przy okazji stały się ozdobą Plant i siedliskiem kaczek. Na obrzeżach parku powstała kryta pływalnia, wybudowano nowy Domek Parkowy i lodowisko.
Wypiękniały alejki, klomby, place zabaw i mostki, pojawiły się stylowe latarnie, odnowiono też kamień Charlotty.
W roku 2001 Planty zostały wpisane do rejestru zabytków województwa śląskiego.
Źródła:
- Konstanty Prus: Z przeszłości Mikołowa i jego okolicy, Mikołów 1932
(reprint 1992). - Ryszard Szendzielarz, Bogusław Bromboszcz: Mikołów z perspektywy
150 lat, Mikołów 2009 - „To tylko Mikołów”- profil na Facebook